donderdag 9 februari 2012

Op bronnenjacht!

Vandaag ben ik op jacht gegaan en wel op mijn surfplank!  Ik surfte op het internet en bundelde een reeks eerste ideetjes. Heel wat ideetjes vloeiden voort uit een combinatie van de Aifoon-input én de andere bronnen.
Ik begon mijn jacht vanuit de volgende onderzoeksvraag: hoe kan ik met 5- en 6-jarige kleuters audiovisueel aan de slag gaan in en rond de kleuterklas?

- Kleuters mogelijkheden laten ontdekken van de audiovisuele apparatuur. Hierbij zullen afspraken nodig zijn.
- Beeld tonen (al dan niet met beamer) en er geluiden bij laten maken en /of associëren. Hoe kunnen we die geluiden met onze stem maken?  Hoe kunnen we die geluiden tekenen?  Hoe kunnen we die geluiden met een voorwerp maken?

- Werken met geluiden en emoties: welke gevoelens roepen de geluiden bij de kleuters op?  Maakt dit geluid de kleuter blij of bang?  Boos of verdrietig? Zien we hoe eenzelfde gevoel verschillende emoties kan oproepen in de kleutergroep? Hierbij kunnen kleuters bij een getekend geluid ook hun emotie tekenen

- Geluid gaan zoeken bij voorwerpen met een bepaalde eigenschap (bv. de eigenschap: kleur,vorm, structuur, ...)  Hiervan een geluidenverhaal maken waarbij beeld met visuele koppelde wordt (foto's en/of film met geluidsopname)

- Geblinddoekte geluidenwandeling (met kleuters die dit zien zitten) waarbij de KO de veiligheid garandeert en waarbij een terugkoppeling plaatsvindt in de klas.

- Werken met een fotograaf, cameraman/-vrouw en geluidsman/-vrouw van de dag. Dit wordt best met een kenteken gevisualiseerd op het keuzebord.  Bij het noteren van dit idee maak ik me wel de bedenking of een hele dag die functie krijgen niet te veel is.  Misschien kan het een ander idee zijn om deze drie kleuters als "foto-film-geluidsteam" te aanschouwen. Zo kunnen ze zelf de rollen al eens omwisselen. Met 5- en 6-jarigen moet dit toch al mogelijk zijn meen ik.  Een gepaste benaming dringt zich wel op.

- Kleuters van thuis een voorwerp laten meebrengen (geen speelgoed, geen muziekinstrument) waarmee ze een geluid kunnen maken.  Dit kunnen de kleuters in de klas aan mekaar demonstreren. Het geluid kan dan met de kleuters besproken worden.  Ik denk dat het hierbij een kunst zal zijn de kleuters los van de bron te krijgen. Nadien de kleuters uitdagen om met datzelfde voorwerp een ander geluid te maken.  Deze kunnen ook opgenomen worden en bij wijze van associatiespel nadien aan mekaar worden voorgesteld.

- Geluiden tekenen op papier als een soort van partituur. Dit kadert best in een diepe bespreking van een geluid.  Herkennen we mekaars partituren?  Kunnen we ze samen "zingen"?  Kunnen we de partituren ook "dansen"? Kunnen we er misschien samen een geluidenconcert van maken?  En kan dit concert steeds een ander vorm krijgen wanneer we de partiturenvolgorde veranderen?

- Samen een geluidenassociatiespel of een ander geluidenspel (bv. type lotto, memory, geluidsvierkant). Maar evenzeer denk ik aan een spel waarbij de kleuters tegenover mekaar zitten met een scherm tussen. De ene kleuter krijgt een aantal prenten te zien en de andere krijgt een aantal geluiden te horen.  De eerste kleuter omschrijft één voor de prenten en de andere probeert er het geluid aan te koppelen (Dit spel kan in een eerste fase ook samen met kleuters gemaakt zijn!)

- Een geluidenboek maken met de kleuters. Dit kan gekoppeld zijn aan een geluidenwandeling, een boek, een emotie, ...  Dit kan visueel (al tekenend) uitgewerkt worden en nadien aan het auditieve gekoppeld worden door middel van de bijhorende geluidsopnames.  Zo kan het boekje na montage als ZA in de luisterhoek belanden.

- In de lijn van het vorige idee ligt het tot leven brengen van tekeningen.  Daarbij wordt een tekening gemaakt en worden in dat tekenproces een aantal foto's getrokken per afbeelding op die tekening.  Na montage met bijpassende geluiden bekom je zo een tekening die tot leven gekomen is!

- Aansluitend op voorgaande idee kan je met kleuters geluiden bedenken bij een bepaald boek of een bepaald filmfragment. Hoe kunnen we die geluiden zelf maken met ons lichaam (zonder onze stem) of met voorwerpen?  Dit kan uitmonden tot een soort van muzikaal geïllustreerd verhaal maar dan met gemonteerde geluidsopnames.  Hier kan je nog een stapje verder gaan:  de kleuters zelf tot een verhaal laten komen. Dit lijkt me bij de oudste kleuters een fijne uitdaging!  De verhalen kunnen ook gespeeld worden al dan niet met zichzelf of met figuren.  Wanneer ook dit gefilmd en gemonteerd wordt, hebben we onze eigen film gemaakt!

- Werken met een babbel-box (cfr. "Man bijt hond"): een plekje in de klas inrichten waarin de kleuters vrij mogen komen vertellen. Een camera legt daarbij geluid en beeld vast.  Hierbij heb ik bij de praktische uitwerking nog wel heel wat vragen.  Ook de webcam kan hierbij gebruikt worden.

- Werken met overhead-projector waarbij getekend wordt (op transparant of op zand) op de overheadproject. Daaraan kan ook het auditieve gekoppeld worden, zoals reeds eerder omschreven.

- Werken met beamer voor het presenteren van eindproducties (zoals ik er eerder al een aantal formuleerde) bij wijze van apotheose.  Maar evenzeer bij wijze van terugblik (en daarom dan niet zozeer als eindproduct maar eerder als impressieve waarneming)

- Werken met een geluidenkoffer als ZA: hierin vinden de kls allerlei materialen waarmee zij vrij geluiden kunnen waarnemen en eventueel opnemen.  Die opnames kunnen eventueel in groep beluisterd en geannalyseerd worden.  Belangrijk daarbij is dat de kleuters ervaren dat er geen foute antwoorden bestaan.  Het communiceren over de geluiden is dan echt de kern van de activiteit.



Hieronder noteer ik de linken van de bezochte bronnen:

INTERNET:
Aifoon : De meeste ideeën vloeiden voort als terugblik op de vormingsdagen.
Ingebeeld : In de GOK-module zagen wij de kortfilm van "Sientje".  Op deze site gaat men hier nog even verder op in en worden nog andere filmpjes kort voorgesteld.
Optische illusies : Hierbij sluit het idee aan dat ieder vaak heel verschillende emoties en verbeeldingen koppelt bij geluiden.
Eindwerk: Nieuwe media in de kleuterklas : Ideeën als geluidenboek, werken met webcam, ...
BOEKEN:
Goegebuer, A., (2004). Audiovisuele vorming in het vlaamse onderwijs. Drukkerij Sint Joris: Merendree.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten