Een dag vol beweging

- Pedagogische studiedag

Vandaag mocht ik de pedagogische studiedag bijwonen op mijn stageschool.  Deze stond helemaal in het teken van het voorbereiden van het schoolfeest.  Daarbij kregen we circusinitiatie (van "Cirkus in beweging")omdat het schoolfeest dit jaar een samenwerking met het circus "Picolini" inhoudt.  Het zal echt de moeite worden. Het was een leuke manier om de stage af te sluiten.


-En verder...

• Er is vandaag bij ons thuis een dwerggeitje geboren. Wat jammer dat mijn stage er op zit.  Ik had die beelden graag mee naar de klas gebracht!
• Hierbij voeg ik mijn logboek toe dat weergeeft hoe ik mijn uren voor het keuzetraject heb ingezet.

Een kippenhokconcert !

- Filmpje exploratie (KI)

Toon was vandaag terug in onze klas.  Dat gegeven bezorgde mij een goede link naar de introductie van mijn filmpje aan het kippenhok (van gisteren).  Ik projecteerde dit via de beamer op het grote scherm.  Heel bewust schakelde ik het geluid daarbij uit. Op die manier kon ik de kleuters gericht laten reageren op de beelden en de vragen die ik stelde.

Wanneer ik zo nu en dan het beeld stilzette, kon ik de kleuters heel gericht de haan laten observeren.  Hoe ziet hij er uit?  Hoeveel tenen heeft hij?  Hoe heet dat deeltje op zijn hoofd?  enz.  De kleuters waren één en al oor (en oog).  Bovendien was het voor Toon ook heel fijn. Zo was hij er toch ook een beetje bij. 

Nadien liet ik de geluiden horen die in de tuin opgenomen waren.  Hoewel er veel storende nevengeluiden waren, kon je merken dat de kleuters het fijn vonden om deze terug te horen.


- Kippenhokgeluidenconcert (KA)

Met enkele materialen als waarmee gisteren de geluidassociaties gemaakt waren, verscheen ik in de kring:

• Plastic zakken (nestelen van de kip tussen de bladeren)
• Koker met champagnekurk (kip die ei legt)
• Plastic flesje (ei dat kraakt)

Daarnaast bracht ik zelf nieuwe materialen aan (omdat de originele geluiden praktisch gezien moeilijk lagen):

• Koffielepeltjes (uitlepelen van een gekookt eitje)
• Sambaballen (graantjes)

Ons klankpartituur
(Foto: Lune)

Het concert was echt prachtig. Zeker met het ondersteunende orgelmuziekje erbij leverde dit een prachtig momentje op.  De kleuters waren heel betrokken en deden hun uiterste best om goed te kijken naar mijn aanwijzigingen als dirigent. Wat fijn zo een kippenvelmoment op de laatste stagedag!


- Herhaling topactiviteit (BA)

Vandaag had ik deze activiteit twee maal voorzien.  Ik vergaderde telkens met 4 kleuters wat ze nog een keer wilden doen.  Daarbij friste ik even hun geheugen op.  De eerste groep kwam maar niet tot een consensus, dus splitste ik hen op.  Benita en Mona deden de detailfotozoektocht (geheel zelfstandig!!).  Rana en Tyara gingen resoluut voor de blinde geluidenwandeling.  Gezien het stralende weer liet ik hen dit buiten op de speelplaats en het sportveld doen.  Halverwege liet ik hen wisselen.

Luisteren en kijken maar!
(Foto's: Lune)

Op het einde van dat dagdeel kwam ik met de 4 kleuters terug naar de fabriek waar we samen terugblikten op de beelden en geluiden vanuit hun activiteitje.

Na de middag kozen de 4 kleuters er samen voor om in en rond de klas geluiden op te nemen.  Hoewel de link met het BC hier wat zoek was, liet ik hen dit toch doen.  Ik liet hen helemaal vrij en zelfstandig te werk gaan.  Een opdracht los van het BC moet ook wel kunnen vinden ik dan. Bovendien kaderde het perfect in de afronding van Hans zijn aanwezigheid in de klas. 

Smurfenboek uit de kijkkoffer
(Foto: Vegal)

Ook dit groepje bracht ik achteraf samen in de fabriek. We beluisterden de geluiden.  Er waren een aantal dezelfde geluiden bij als deze die eerder opgenomen waren (voor de gelaarsde kat en het kippenhok onder andere).  Allicht is dit niet toevallig.  Toen ons nog tijd restte doken de kleuters nog een laatste keer de kijkkoffer in.  Het smurfen boek kende een groot succes (waarin zoekopdrachten vervat zitten).


- Tekenen met Tuxpaint: kleurplaat kip (ZA)

En alweer verschenen er mooie kippen op het scherm.  Je kon zien hoe het opvullen (dat gisteren door Wout werd toegelicht) door veel kleuters werd toegepast.

Prachtige kippen
(Foto's: Vega)

- Klasfotograaf van dienst (ZA)

De nieuwe klasfotografen waren op hun beurt ijverig in de weer.  Hier kan je de foto's van Lune zien en hier voor deze van Vega !

Foto's Lune

Foto's Vega

- Algemene terugblik via beamer (KA)

Een kleine flashback naar het werken met de overheadprojector ... toen ik de kleuters schaduwbeelden zag maken met hun vingers.  Maar het experimenteren maakte al gauw plaats voor het aandachtig kijken naar de (selectie) foto's die de voorbije weken genomen waren.  Hans Luistermans reageerde zo nu en dan (op zijn manier) op een aantal foto's.  Daarmee kon ik de aandacht er goed bijhouden.

Met de laatste foto sloot ik de stage af.  Dit prentje kregen de kleuters mee naar huis. Ze leken er heel blij mee.  Wat was het een leuk klasje.

En toen er nog 5 minuutjes over bleken... besloten we nog een laatste maal van katoen te geven met ons heuse kippenhokorkest!!  Van een afsluiter gesproken!

Hans sloot af met de boodschap dat het fototoestel de rest van de week nog in de klas blijft. Zo kan iedereen nog aan bod komen als klasfotograaf van dienst.  Gejuich alom!


- En verder...

• Ik bracht vandaag een ganzenei mee naar de klas. Zo konden ze vergelijken met het ei van een kip.  Mijn mentor speelde er fijn op in.
• Ik bundelde ons doorschijnende boek van "de gelaarsde olifant" met de inbindmachine op school.  Een vrolijk resultaat!

Ons doorschijnende boek
(Foto: Lune)

• Na de speeltijd de klas overgenomen omdat mijn mentor MDO's had.
• De fabriek werd na schooltijd eigenhandig gesloopt...  Wat een gek gevoel... Wat een fijne herinneringen...

Boer, wat hoor je van mijn kippen?

- Geluidenzoektocht in en rond het kippenhoek (KA/BA)

Vanochtend trokken we er meteen op uit!  We wandelden met z'n allen naar de tuin van mijn mentor, waar achterin een kippenhok staat.  De activiteit werd met de 2 derde kleuterklassen tezamen uitgevoerd.  Ik wilde eigenlijk met een duo kleuters het kippenhok effectief binnengaan om er geluiden van dichtbij te kunnen opnemen.  Dit duo wou ik een aantal keren laten afwisselen.  Dit viel idee viel echter in het water.  Alle kleuters bleven aan de andere kant van de kippendraad de kippen aanschouwen. Het zou niet fair geweest zijn om een aantal kleuters dit privilege te geven. 

Hierdoor heb ik 2 duo's geluiden laten opnemen die in de tuin te horen waren.  Daarbij was gezien de extra grote klas(sen)groep veel storend geluid te horen.  De opnames waren ver onder mijn verwachtingen. Wat jammer.  Ik had eigenlijk gehoopt op een soort van "digitale beleving" die we nadien in de klas verder konden beleven. Dit is voor mij een reden om dergelijke activiteiten via audiovisuele middelen niet met zulke grote groep te organiseren.  Op die manier zou ik mijn doelstelling wel kunnen bereikt hebben denk ik.

Het kippenhok
(Foto's: Lotte)

Ik heb de toelichting door mijn mentor opgenomen via de videocamera.  Het leuke hieraan was dat ik hiermee niet alleen zou kunnen terugkoppelen naar Hans, maar ook naar Toon die afwezig was.

Rond het kippenhok
(Foto's: Lotte)

- Zenmoment aan het kippenhok (KA)

Met de 2 klasgroepen spoorde ik aan op een zenmoment. Dit was intussen bij de beiden klassen gekend, dus de toelichting verliep zeer vlot.  Ik liet een grote cirkel vormen.  Ik stond er van te kijken hoe de 50 kleuters allemaal geconcentreerd de geluiden hebben waargenomen met gesloten ogen.  Het interpreteren van de geluiden verliep dan weer eerder stroever.  Hier had ik me wel aan verwacht gezien de grootte van de groep.  De kleuters konden mekaars reacties ook moeilijk verstaan.  Daardoor herhaalde ik ieders reactie heel luid en noteerde ik deze ook op een groot blad papier. 

Zenmoment
(Foto: Lotte)

Veel kleuters hoorden enkel de "oppervlakkige" geluiden zoals de vogels, het vliegtuig en de brommer.  Enkele kleuters konden al specifieker reageren: er waren verschillende vogels, de richting van waar het geluid afkomstig was verschilde, het soort vogelgeluid verschilde, het volume verschilde...  Milo had ook de trein gehoord, gans in de verte.  En Joël hoorde het geluid van het fototoestel van juf Nicole.  Lotte verwoordde het gekraak en geschuur van onze jassen en een andere kleuter vernoemde zelfs onze "adem".  Mooi was dat.  De kippen... hebben we wel niet gehoord.


- Geluidenzoektocht: een kippenhok op school? (BA)

Met 2 duo's trok ik de eetzaal in.  Samen bespraken we welke geluiden we in en rond het kippenhok zoal kunnen horen. Er kwamen heel wat ideeën naar boven. Samen selecteerden we er 6. Deze werden over de 2 duo's verdeeld.  Zo gingen ze vertrokken ze op school, op zoek naar geluidimitaties van in of rond het kippenhok.

Volgende geluiden werden gezocht:

• Schaal van ei dat breekt (waar een kuikentje uitkomt)
• Kip die ei legt
• Deur van het kippenhok
• Kip die zich nestelt tussen de bladeren
• Graantjes strooien op de grond
• Kip die vecht met haan of andere kip

De duo' s hebben deze opdracht verder heel zelfstandig uitgevoerd.  De inspiratie om dergelijke geluiden te vinden verliep vlot.  Enkel het strooien van de graantjes vroeg wat meer tijd.

Geluidenjagers: kippenhok
(Foto's: Lotte)

Nadien verzamelden we weer allemaal in de fabriek.  Via de box beluisterden we ieder geluid.  Ze waren echt knap bedacht, uitgevoerd én gedigitaliseerd. Enkel het geluid van de graantjes was wat minder. Nochtans klonk het bij de uitvoering wel heel knap...   Voor een verdere reflectie was er helaas geen tijd meer.


- Geluidtekenen op geluiden van rond het kippenhok (BA)

Na de middag trok ik met een groepje kleuters naar een vrij klaslokaal.  Met de geluidopnames van de vorige BA liet ik de kleuters tekenen op deze geluiden. Ik had er 3 geselecteerd die sterk van mekaar verschilden.  De kleuters wisten al meteen wat hen te wachten stond: heel geconcentreerd luisterden zij met gesloten ogen naar het geluid.  Ik vernoemde daarbij de bron niet.

Ik liet hen kort verwoorden welke emotie en welke verbeelding dit geluid bij hen opriep.  Nadien liet ik het geluid in een lus horen terwijl zij aan het tekenen gingen.  Twee kleuters tekenden meteen heel abstract. De andere twee tekenden heel concreet en konden ook moeilijk loskomen van de associatie die we geluid gegeven hadden.  Voortaan zou ik deze associatie dus beter nog wat achterwege laten, tot na dit moment.

Geluidtekenen: abstract en concreet
(Foto: Silke)

Omdat er nog wat tijd restte besloot ik bij het derde geluid weg te gaan.  Ik duidde Vega aan om de groep te begeleiden op de manier waarop ik tewerk gegaan ben. Dit keer zei ik duidelijk dat zij de opdracht zelf ook moest uitvoeren. Stil startte ik de camera en ging ik naar beneden, waar ik het gebeuren verder kon aanhoren.  Al gauw besefte ik dat dit derde geluid van de zwarte dictafoon kwam. Deze laat het geluid niet in een lus horen.  Dit maakte het technisch al een pak moeilijker voor Vega.  Hoewel ze haar uiterste best deed verliep de opdracht verder niet zo heel vlot.  Toch was het een fijn experiment, voor mij én voor hen. Wat vonden ze dit grappig!


- Tekenen met Tuxpaint: kleurplaat kip (ZA)

Vandaag zijn er heel wat kippen de revue gepasseerd!  De kleuters weten intussen al heel goed hoe ze tekeningen kunnen opslaan.  Ze staan er ook op om de resultaten tijdens de terugblik aan mekaar te tonen.  Vaak hoor je kleuters dan vragen aan de maker hoe ze dat gedaan hebben.  Dit wordt dan toegelicht. De kleuters leren echt van mekaar bij!


- Klafotograaf van dienst (ZA)

Lotte had de eer en het genoegen tijdens de exploratie te mogen fotograferen. Wat heeft ze dat goed gedaan!  Wil je al haar foto's zien?  Klik dan hier .
Ook Silke was later op de dag onze fotograaf.  Haar foto's vind je hier!

Foto's: Lune en Silke

- Terugblik met Hans Luistermans (KA)

Vandaag begonnen we ons terugblikmoment met een zenmoment.  Het verliep opmerkelijk minder goed als de andere keren.  Er werd veel heen en weer gewriemeld, schoenen schuurden over de grond, een kuch hier en een geeuw daar, ...  Kortom: een groot deel van de kleuters waren heel onrustig.  Anderen daarentegen deden zo goed hun best en ergerden zich aan deze (storende) geluiden.  Ik denk dat een zenmoment aan het einde van een dag dan ook verre van ideaal is.

Toch konden we een aantal zaken goed waarnemen. Ik liet hen de waargenomen geluiden vergelijken met deze van het zenmoment aan het kippenhok.  Er kwam maar één gelijkenis naar voor: een auto. Wannes vulde daar bij aan dat ze inderdaad wel op de beide plaatsen een auto gehoord hadden, maar dat het toch "anders" was.  Ik liet hem die "anders" verder omschrijven.  Hij verwoordde het verschil in richting en in sterkte.  Dat vond ik best knap!

Nadien blikten we via de laptop met de foto's terug op de dag.  Bij de geluidopnames bleef ik even stil staan en liet ik de 6 geluiden horen. De kleuters konden uiteindelijk, op één na, de geluiden associëren met de geluiden rond het kippenhok.  Daar hadden de makers veel voldoening van.  Wanneer een geluidassociatie moeilijk bleek, toonde ik er de geluidtekeningen bij.  Zo werd het al meteen een pak duidelijker.


- En verder...

• Ik vergat bij de kleuters te polsen naar de invulling van mijn open momenten van morgen. Welke activiteit(en) willen zij eventueel herhalen?  Ik besluit hen die vraag morgen te stellen.   Uiteindelijk is al mijn materiaal toch aanwezig in de fabriek.  Benieuwd naar de verzoekjes...
• Vandaag veel zieker kleuterjuffen op school. Ik bood extra toezichten aan.  Fijn een echte hulp te kunnen betekenen.
• Morgen de laatste stagedag.  Veel kleuters merkten dit al op via de maandkalender.  Ik maakte thuis een klein afscheidkaartje.  Hans is een echte vriend geworden voor hen.
• Vanavond maak ik nog een powerpointpresentatie van alle foto's die verwijzen naar een activiteit met een audiovisueel kantje. 

Een doorschijnend boek

- Boekgeluidenketting: slot! (KA)

Quinten bracht als laatste nieuwe boekgeluiden mee van thuis.  Het geluid was knap opgenomen vond ik, omdat er verschil in het tempo zat waarop de deelgeluiden mekaar opvolgden. Dat gaf een zekere dynamiek.  Kyara kon dit meteen met haar stem imiteren zonder ik dat gevraagd had.  En Rana wist er spontaan mooi op te bewegen.  De beweging (meppend) greep misschien wel terug naar een beweging die Hans eens aangebracht had, maar de toepassing op dit geluid was zeer mooi en simultaan.  We deden de beweging nadien met de hele klas na.  Een andere kleuter wou stampen op ieder deelgeluid.  Dat was niet simpel. We luisterden eerst nog eens aandachtig en probeerden dan tegelijk met het deelgeluid op de vloer te stampen.  De concentratie was zeer hoog. Iedereen wou dat goed doen.  Lune zei "Juf, dat lijkt op muziek" Wat een knappe opmerking!  Die opmerking deed me terugdenken aan een vraag die ik Stijn van Aifoon stelde: wanneer is geluid muziek?  Volgens Stijn: altijd.

Het laatste geluid vond Milo een blij geluid omdat het hem aan voetballen deed denken. Ik was niet meteen mee.  Hij verklaarde dat het leek op een bal die tegen de doelpaal botst.  Wanneer ik het geluid opnieuw beluisterde kon ik me daar best in vinden.  Je hoort er een zekere holle metalen naklank in!  De interpretaties lijken straffer en straffer te worden.  Ook wordt mijn rol minder sturend.  De kleuters reageren spontaan op mekaars interpretaties en vullen mekaar aan.  "Ik vind dat juist geen blij geluid. Ik vind dat eng"  Heel mooi om te aanschouwen. Dit was vorige week nog ondenkbaar geweest. 


- Associatiespel boekgeluiden (KA)

Na de ketting herhaalde ik het associatiespel zoals ik de week gestart was. Dit keer versterkte ik de geluiden via de microfoon.  Marie (stille kleuter) was vrijwilliger om mij daarbij te ondersteunen. Ze straalde.  Zij kon als enigste zien of de kleuters het geluid juist imiteerden.  Fier  knikte ze ja of schudde ze nee na ieder geluidsvoorstel.  Deze activiteit had beslist nog wat langer mogen duren. Ik had in mijn lesvoorbereiding voorzien om ook kleuters aan bod te laten komen achter het doek.  Helaas was het intussen al weer tijd om te gaan eten.  Misschien kan ik deze activiteit volgende week herhalen met attributen van het nieuwe BC (kippenhok)?  Maar wat dringt de (stage)tijd...


- Sprookjesvoorstelling repetitie: wat een doorschijnend boek (BA)

Lune en Milo hebben prachtige gerepeteerd.  Lune zou de transparanten leggen en Milo zou vertellen.  Dat hadden ze zelf zo beslist.  Ik heb me bij het keuzemoment niet gerealiseerd dat Milo ook één van de bedenkers van echt verhaal was.  Dat vind ik wel jammer.  Beter was het een kleuter geweest die nog niet had meegewerkt aan het sprookje.  Het is me in de drukte even ontgaan.  Anderzijds was het weer vrijdag en dienden er nog heel wat werkjes afgewerkt te worden door andere kleuters.  De potentiële fabriekmedewerkers waren eerder beperkt. 

Repeteren
(Foto's: Rana)

Hoe dan ook was het duo echt in zijn nopjes.  In die mate zelfs dat ik hen zelfstandig liet repeteren. Het liep heel vlot.  Zo vlot zelfs dat ze kwamen zeggen dat ze klaar waren. Ik liet ze nadien nog transparanttekenen.  Op die manier kon ik Osman nog even doorheen Tuxpaint loodsen. Hij wou typen maar geraakte er niet mee aan de slag.


- Tekenen met Tuxpaint met opdracht (ZA)

Hoewel ik bij Tuxpaint de opdracht gegeven had om eens vanuit een boek(prent) te vertrekken, wou Osman kost wat kost nog een openingsbord maken.  (Dit hadden andere kleuters eerder reeds gemaakt)  Omdat er geen voorbeeldblad meer lag om na te typen, zag je Osman telkens heen en weer lopen naar het openingsbord van de fabriek dat aan de trap omhoog hangt. Heel betrokken hield hij vol. Ik kon hem even bijsturen omdat ik mijn BA kon loslaten.


Osman en zijn openingsbord!
(Foto's: Rana)

- Blindgeleide boekenwandeling (ZA)

Na de middag wou ik in de eetzaal vier kleuters een blindgeleide wandeling laten doen waarbij de leider de kleuter van boek naar boek zou loodsen (en er dan ook steeds een geluid bij zou maken)  Maar de zon scheen buiten zo prachtig dat het kriebelen overwon.  Ik trok dan maar met de twee duo's de speelplaats op. De ene kleuter leidde de geblinddoekte kleuter rond.  De duo's konden dit perfect zelfstandig.  Met de record-functie constant aan leverde dit mooie reacties op. De leiders hadden ook opmerkelijk veel inspiratie om geluiden te laten horen.  De twee meisjes deden dit zeer beheerst en relatief stil.  De jongens daarentegen hebben wat afgelachen en moest ik soms aansturen om stil te zijn om goed te kunnen luisteren (en bovendien het andere duo niet te storen). 

Blind luisteren...
(Foto's: Rana)

 Nadien trokken we terug de fabriek in. De kleuters mochten op een transparant tekenen wat zij tijdens de wandeling gehoord hadden.  De meisjes brachten ook achtergrondgeluiden aan, zoals een trein, de kraan op de bouwwerf, een vliegtuig, vogels, ...  De jongens hielde zich strikt aan de geluiden die de leider met zijn handelingen te weeg gebracht had.  Het reflecteren had langer mogen duren.  Ik had gehoopt er op tijdens het terugblikmoment klassikaal even op verder te gaan.  Helaas viel ook dat moment in het water.

Reflecteren via transparantttekenen
(Foto's: Rana)

- Sprookjesvoorstelling: de gelaarsde olifant (KA)

Eindelijk was het zover: het bijzondere sprookje werd een tweede maal voorgesteld en dit keer met de hele klasgroep (op Mona na, die ziek was). Ik vond de voorstelling echt prachtig. De andere kleuters bleven ook enorm geboeid hoewel dit voor een groot deel de tweede maal was.  Milo en Lune hebben dat schitterend gedaan... en natuurlijk alle andere medewerkers evenzeer!  Wil je de voorstelling bekijken?  Kijk dan zeker
hier !

Ik zal van de transparanten een "doorschijnend boek" maken door deze in te binden met tussenin telkens een wit papier.  Op die manier kunnen de kleuters later nog eens snuitsteren in hun wel heel bijzonder boek!


- Klasfotograaf van dienst (ZA)

Vanochtend was het Joppe zijn beurt om met het fototoestel aan de slag te gaan.  Na een tiental minuutjes kwam hij vragen of hij nog verder MOEST fotograaf zijn.  Hij wou liever spelen met de zaken die hij fotografeerde dan er op neer te kijken. Was de opdracht misschien ook technisch te moeilijk voor hem?  (Joppe is een risicokleuter) Voelde hij zich onzeker?  Ik kon het moeilijk achterhalen.  Het was wel een feit dat hij na de (vervroegde) wissel meteen aan het spelen ging.  Misschien moet ik gewoon aannemen dat deze activiteit niet alle kleuters aanspreekt, daar waar dit tot nu toe wel al steeds het geval geweest was.

Toch nam Joppe mooie foto's.  Er zijn opvallend veel detailfoto's bij.  Is dat een verwerking op de detailfotozoektocht eerder deze week?  Is het een stil verzoek om deze activiteit te herhalen? Hier wil ik maandag zeker naar polsen.  Wil je al de foto's zien die Joppe nam?  Kijk dan zeker hier !

Mooie detailfoto's
(Foto's: Joppe)

Na Joppe was Rana aan de beurt.  Dolgelukkig (omwille van het onverwachte eerder aangebroken kiesmoment) ging ze ijverig aan de slag.  Omdat het keuzeproces niet meer lang zou duren mocht ze van mij ook het volgende keuzeproces klasfotograaf zijn.  Dat keuzeproces was trouwens ook bijzonder kort omwille van de sprookjesvoorstelling.  Rana nam bijzonder veel foto's.  Ze overliep echt alle hoeken van de klas.  Ze verzorgde echt een perfecte weergave van het keuzeproces! Klik maar hier voor de hele fotoreeks van Rana.

Puzzelkampioenen, boekomslagontwerpers en nog veel meer...
(Foto's: Rana)

- En verder...

• Ik had voorzien om nog terug te blikken met Hans Luistermans.  We besloten dit te laten vallen omdat er vandaag al veel klassikaal had plaatsgevonden.  Ik vermelde wel expliciet dat alle foto's op de klasblog komen te staan. Een groot aantal kleuters had dit al ontdekt.  Leuke reacties!
• Lune vroeg me achter het filmpje van in de turnzaal waarbij zij gisteren zelfstandig op geluiden hadden getekend.  Helaas had ik de opdracht onvoldoende omschreven, zo bleek gisteren.  Ik overweeg sterk om een gelijkaardige opdracht te herhalen.  Hier zal ik morgen rekening mee houden bij het aanpassen van mijn weekschema.

Een computerboek?

- Boekgeluidenketting (KA)

Ninke bracht fier de dictafoon naar de kring. Het vervolg van de ketting ging normaal gezien bij het onthaal aansluiten (bij wijze van rode draad).  De vele emotionele gebeurtenissen van deze week riepen echter om een waardevol kringgesprek. Het werd een bijzonder intens catechesemoment. Na de speeltijd kwam de ketting dan toch aan de beurt.  Veel kleuters hadden hier intussen reeds naar gevraagd.  De hunker blijft kennelijk sterk aanwezig.  (Ik had mezelf vooraf de vraag gesteld of dit 5 dagen aan een stuk niet zou saai worden)

Alweer bracht Ninke de dictafoon fier naar het midden.  Ik herhaalde de 4 eerdere fragmenten omdat een aantal kleuters ziek waren geweest.  We gingen enkel dieper in op de 2 laatste fragmenten van Ninke.  Hoewel zij een andere bron gebruikt had klonken deze niet zo sterk verschillend van deze die er aan vooraf gingen.  Dit is denk ik onoverkomelijk.  De kleuters zelf hebben het kennelijk niet zo waargenomen. Er werden vele andere belevingen opgesomd.  Meer en meer kleuters pikken aan bij het verwoorden, het fantaseren, het verbeelden...  Vandaag werd er zelfs compleet niet naar de bron gevraagd.  (Enkel ikzelf heb tijdens de speeltijd naar de bron gevraagd omdat voor mij de gelijkenis sterk was)

Een kleuter hoorde in de laatste bron geweerschoten.  Hij verwoordde daar een heel boos gevoel bij.  Ik dacht dat hij verdrietig bedoelde. Toen hij zich verder uitdrukte bleek hij boos te zijn op de mensen die schieten.  Mensen mogen niet doodgaan.  Hierdoor greep een kleuter terug naar het busongeval.  Geluiden en emoties... zeer intens vandaag. 

Andere belevingen: feest (pakjes openen), ballonnen die knallen, een oude machine van opa, een vlag die wappert in de lucht (!!), springen op een bed...

Vandaag liet ik de kleuters bewegen op de 2 nieuwe geluiden.  Sommige kleuters imiteerden ook spontaan de geluiden met de stem. 


- Voorstelling "ons digitaal dierenboek" (KA)

Eindelijk was het zo ver en stelde ik ons digtaal dierenboek voor.  Een "digitaal dierenboek" klonk wat vreemd in de oren.  Daarom omschreef ik het even als een boek op de computer.  "Een computerboek?" vroegen vele kleuters zich luidop af.  Ze waren benieuwd.

De kleuters waren sterk onder de indruk dat zij geluid en beeld zelf gemaakt hadden. Ze waren terecht fier.  Ik pauzeerde wel even bij ieder fragment.  Ik merkte dat ze meer tijd nodig hadden om van focus te veranderen. Nadien legde ik uit hoe zij zelfstandig naar dit boek kunnen luisteren en kijken.


















- Geluidtekenen (BA)

Met mijn groepje medewerkers trok ik naar de turnzaal.  Op kousenvoeten en in kleermakerszit beluisterden we met gesloten ogen een eerste geluid uit onze ketting.  Lune (maker van geluid 1 en 2) wou graag één van haar opnames horen.  Dus namen we de eerste opname. 

Ssst...
(Foto: Juul)

Nadien deden we de ogen open, kozen we een potloodkleur en begonnen we te tekenen.  Daarbij liet ik het geluid in een lus horen.  Sommige geluiden nodigden dan weer uit om op te bewegen.


Bewegen op geluid
(Foto's: Juul)

Ik was meteen verbaasd van de tekeningen.  Alle vier de kleuters tekenden meteen abstract.  Ik vermoed dat het geluidtekeningen van gisteren (via overhead) daar voor iets tussen zat.  Nadien lichtte iedereen beurtelings hun tekening toe.  Er was veel respect en zelfs bewondering voor elkaars vondsten.  Ik stond versteld dat niemand de tekeningen als "gekrabbel" omschreef.  De verbeelding kreeg echt de vrije loop: van vulkanen tot ballonnen, van tranen tot een zwemmende kleuter.  Lune tekende bij een eerste geluid heel abstract en bij het laatste geluid dan weer heel concreet.  Ik probeerde voorzichtig die reden te achterhalen.  Ze wou gewoon heel sterk tekenen waar het geluid haar aan deed denken.  Uiteraard heb ik dit bevestigd.  Alles kan!  Die veiligheid hebben ze duidelijk goed ervaren.

Hele knappe tekeningen met hele knappe verwoording!

Normaal ging ik deze activiteit na de middag met een ander groepje kleuters herhalen.  Maar omdat ik door tijdsgebrek (o.w.v. de voorafgaande KA) met de eerste groep nog niet zo ver geraakt was én zij sterk aandrongen op een vervolg, besloot ik na de middag met hetzelfde groepje verder aan de slag te gaan.  Dit keer vatte ik nog eens het verloop samen en liet ik het groepje nadien alleen om de tekenopdracht zelfstandig uit te voeren.  Ik filmde daarbij het gebeuren en stond aan de andere kant van de deur.  Lune was als gespreksleidster aangesteld.  Ze bediende de dictafoon en liet de andere kleuters tekenen en nadien reflecteren.  MAAR ik was iets belangrijks vergeten te zeggen: Lune mocht uiteraard ook meedoen met de opdracht.  Ze had haar taak als juf-zijnde opgepakt en "paradeerde" ook effectief zo om de kleuters heen.  Jammer enerzijds, maar o zo grappig anderzijds!

Tekenen maar !
(Foto's: Juul en juf Eef)

Ik probeer in het terugblikmoment van morgen enkele tekeningen aan bod te laten komen.  Wat ook een mogelijkheid is, is om deze te tonen bij aanvang van de geluidenketting morgenvroeg. Ik denk er nog even over na.


- Luisteren en kijken naar "ons digitaal dierenboek" (ZA)

Deze ZA had aanvankelijk best succes.  Probleem hierbij was dat ikzelf niet in de fabriek was.  Bij een wissel aan het keuzebord sprong de laptop telkens "uit" (om wachtwoord opnieuw in te geven).  Daardoor konden ze hier niet mee verder.  Het waren vooral de makers van de geluiden die grote interesse hadden in dit boek.

- Klasfotograaf van dienst (ZA)

Door de beide korte keuzeprocessen besloot ik één en dezelfde klasfotograaf van dienst te houden.  Daar was Vega heel blij mee.   Helaas was er vandaag geen terugblikmoment en konden we er samen niet naar kijken.  Deze link komt uiteraard wel op de klasblog, net als alle voorgaande klasfotografen trouwens.

Alweer prachtige foto's !
(Foto's: Juul)

Ook Vega nam mooi foto's. Zij is de eerste die een zichzelf fotografeerde (zie linker foto).  Ook fotgraferen in detail kon haar bekoren.  Knap hoor! Wil je al haar foto's zien?  Kijk dan hier!

- En verder:

• Vandaag was er onvoorzien geen terugblikmoment.  De twee derdekleuterklassen besloten te profiteren van het stralende weer en samen doken we de zandbak in.
• Tuxpaint werd gemist door een aantal kleuters.  Morgen zal ik dit terug aanbieden in plaats van het digitaal prentenboek.
• Omdat het terugblikmoment niet plaatsvond kon ik ook niet polsen naar de interesse van de kleuters om de open momenten morgen op te vullen.  Ik kan hier morgenvroeg wel even tijd voor vrijmaken.
• Mijn mentor ontdekte via mij het programma "Musescore" om partituren in te geven en te laten afspelen.  Het was een heuse ontdekking voor haar.  Op die manier ondersteunde zij vanmiddag het aanleren van een nieuw lied "boeken".  Wat een onverwachte audiovisuele inbreng van mijn kant!

Onze boekgeluidenketting groeit...

- Boekgeluidenketting (KA)

Wannes liep vanochtend al meteen naar mij.  "Juf, juf! Het is gelukt!"  Samen keken we uit naar de geluiden die hij had meegebracht.  Wannes had opgenomen en de papa had de handelingen uitgevoerd.  Wat knap zeg.  De opname was mooi zuiver.

Net zoals gisteren reflecteerde ik met de kleuters op de 2 nieuwe geluiden.  De verbeelding kwam heel goed op gang.  Ook de gevoelens verwoorden verliep al een heel stuk vlotter.  Het was opmerkelijk hoe ook Emma en Lotte (als stille kleuters) hun inbreng hadden tijdens deze activiteit.  Emma beleefde het laatste geluid als applaus.  Ik heb haar bevestigd in die beleving en bovenal in de verwoording er van!  Uiteraard gaf ik de groep de boodschap mee dat ieder antwoord juist is.  Benita blijft bij de geluiden denken aan haar grootouders.  Ik herinner me dat dit in de BA vorige week ook het geval was.  Andere belevingen: spetteren in het zwembad, zwemmen in het zwembad, Roodkapje die stapt door het bos vol takken en bladeren, ...  Het is echt opvallend hoe de kleuters dieper en dieper kunnen reflecteren.  Het proces zit echt goed merken we. Wat een fijn gevoel.

Er waren bijvoorbeeld ook enorm veel kleuters die spontaan begonnen te bewegen op het geluid, naarmate ze het fragment al meer gehoord hadden.  De kleuters deden dit zeer gecontroleerd en beheerst.  Ze leken bijna in trance.  De anderen die niet bewogen keken geboeid toe.  Een hele bijzondere ervaring was dat.

Bij aanvang van de stage had ik gedacht dat dit reflecteren op geluiden op de duur saai zou worden voor de kleuters. Maar ik merk nu dat zij zelf ook ervaren hoe ze er steeds sterker in worden. Dat stimuleert hen.  Bovendien merk ik, tegen mijn verwachtingen in, dat het reflecteren in KA best kan! Voordien ging mijn voorkeur eerder uit naar het reflecteren in kleine groep.  Nu echter, inspireren de kleuters mekaar.  Ze prikkelen mekaar en komen zelf zo meer tot expressie.  Het klassikaal reflecteren in de lijn van (stilstaand) beeld, lijkt me dan weer eerder in BA gemakkelijker.  Ik ben in die lijn enkel nog maar op die manier (BA) aan het werk geweest.  Misschien moet ik dit klassikaal toch ook eens uitproberen?  Bij de terugblikmomenten komt dit wel aan even aan bod, maar zonder al te veel diepgang.


- Geluidtekenen met Hans Luistermans (KA)

Aanvankelijk was mijn idee om met Hans te tekenen op een transparant, rechtstreeks op de overhead.  Toen ik dit vanochtend in de klas even uitprobeerde ben ik van dat idee afgestapt.  Toch niet simpel met een handpop tekenen, zo bleek. 

Zo tekende ik uiteindelijk zelf op de geluiden van uit de boekgeluidenketting.  Ik liet het geluid eerst nog eens zondermeer horen. De tweede keer tekende ik erbij en de derde keer wees ik met mijn handen (schaduw) aan hoe ik tot die tekening kwam.  Vaak was er een zeker ritme te zien in mijn tekening. Dat probeerde ik te verwoorden bij mijn tekening.  Ook mijn kleurkeuze van de stiften bracht ik onder woorden.  Zo koos ik bijvoorbeeld voor de zwarte stift bij het laatste geluid van de ketting. De zwarte kleur deed me denken aan zware geluiden en geluiden die mij een boos gevoel geven.  Hier ging ik met de kleuters verder op in.  Rana vond dat een bang geluid en zou een donkerbruine stift gekozen hebben.  Er werden heel wat belevingen uitgewisseld.  Mooi!


- En verder...

• Tijdens het onthaal (dat ik even van de mentor had overgenomen) realiseerde de kleuters dat mijn stagetijd begint af te korten.  (Ik tekende Hans Luistermans op de jaarkalender)  Een kleuter vroeg of ze het verhaal van de gelaarsde olifant nog eens mochten opvoeren.  Er waren immers een heel aantal kleuters die er enkel het slot van gezien (en gehoord!) hadden omdat zij even met de zorgleerkracht weg waren.  Ik zal mijn weekschema naar dat verzoek aanpassen, allicht op vrijdag.
• Vandaag is de ICT-medewerker in onze klas langsgeweest om het probleem met Tuxpaint op te lossen.  Het zou niets te maken hebben met het invoegen van de kleurplaten.  Oef. 
• De kleuters vroegen wie vandaag de klasfotograaf van dienst mocht zijn.  Gezien er op woensdag geen keuzeproces is, is er (in mijn systeem) ook geen klasfotograaf.  Mijn opmerking van gisteren kan ik hier mooi bij aansluiten.
• Vannamiddag maak ik het digitaal dierengeluid verder af.  Wat ben ik benieuwd naar dit resultaat...

Op dierenjacht ...

- Boekengeluidenketting (KA)

Lune bracht vandaag het dictafoontje terug mee naar de klas.  Zo kon onze geluidenketting meteen van start gaan.  We hebben meteen klassikaal de 2 geluidopnames geïnterpreteerd: welke gevoelens roepen ze bij ons op?  Waar doen ze jou aan denken?...  Je kan merken dat de kleuters al een zeker proces doorgaan hebben.  Ze kunnen al veel abstracter een geluid omschrijven. Sommige kleuters konden het geluid mooi met de stem imiteren en Juul die maakte er zelfs spontaan een beweging bij.  Dit is voor mij toch een bevestiging dat de lijn goed zit. 

Hieronder kan je de geluiden horen die Lune meebracht.  Ze was heel fier.  Na het reflecteren mocht ze tonen hoe de geluiden gemaakt waren (met het boek, het tijdschrift of de krant).  Ik was dit in principe niet van plan, maar daar was ze zeer gebrand op (en de andere kleuters ook)!

Ik koos meteen een nieuwe geluidentapper. Als ik later een eigen klas heb en ik dergelijke activiteitjes zou integreren in mijn jaarplanning, zou ik hier wel een zekere structuur in voorzien.  Hiermee bedoel ik dat ik een eerlijk beurtrolsysteem zou voorzien dat zichzelf uitwijst.  Nu ben ik het die bepaal wie de dictafoon mee naar huis krijgt.  Dat geeft me geen leuk gevoel. 

Benieuwd welke geluiden Wannes morgen zal meebrengen...  Ik sprak mijn lichte voorkeur uit voor een geluid met de krant. Maar uiteindelijk is hij zelf vrij.


- Geluidenassociatiespel (KA)

Met krant, tijdschrift en boek dook ik weg achter een doek.  De kleuters moesten raden waarmee ik het geluid maakte én ze moesten het bovendien proberen te imiteren met het materiaal dat voor het doek lag.  Ik kon door tijdgebrek maar 3 geluiden laten horen.  Het reflecteren op het geluid was hierdoor ook in het water gevallen.  Ik ga deze activiteit morgen na de speeltijd herhalen.  Ik zal dan ook de geluiden versterken met microfoon en box.  Ik was nu beperkt in het bedenken van geluiden omdat de zachte geluiden amper tot niet te horen waren voor de kleuters.

Dit spel wou ik vandaag als ZA aanbieden.  Hier ben ik van afgestapt omdat zij hiervoor een microfoon nodig hadden, zo bleek uit de KA. Deze microfoon was nodig in de babbelbox. 


- Experimenteren met kijkkoffer + op dierenjacht... (BA)

Met een nieuw groepje 'medewerkers' opende ik opnieuw de kijkkoffer.  Ik merk dat het experimenteren met dit materiaal hen minder lang kan boeien dan dat dit met de luisterkoffer het geval was.  Vóór de stage zou ik eerder het omgekeerde gedacht hebben.  Wat zeker ook kan meegespeeld hebben is het feit dat de kleuters al van de BA van gisteren wisten dat we op fotodetailzoektocht zouden gaan.  Toch liet ik hen nog even op hun honger zitten en gingen we dieper in op 2 prenten: één uit de krant (man met open mond als blik van verbazing) en de andere uit een tijdschrift (dezelfde prent die ik gisteren gebruikt had: de man met rugpijn).  Het naspelen vroeg toch wel wat concentratie. De houding aannemen los van de mimiek ging vlot, maar de mimiek erbij ging al een pak moeilijker.  Het praten over de gevoelens verliep dan weer wel vlotjes.  Gevoelens associëren bij beelden lijkt op dat vlak een stuk gemakkelijker dan dat dit bij geluiden het geval was.

Op detailfotozoektocht in de klas
(Foto's: Dries)

Na de detailfotozoektocht trokken we op dierenjacht buiten de klas.  De kleuters zochten voorwerpen waarop een dier stond afgebeeld.  Met dat voorwerp maakten zij dan een geluid dat zij zelf opnamen.  De kleuters konden dit tamelijk zelfstandig.  Het zwarte dictafoontje blijkt wat minder gebruiksvriendelijk te zijn voor de kleuters en vroeg soms om technische bijsturing.  De kleuters wisten wel steeds wanneer ze mij nodig hadden. Ze probeerden steeds de opname af te spelen en wanneer dit niet (goed) gelukt was riepen ze mijn hulp in.  Het laatste groepje heeft mij totaal niet nodig gehad.  Knap zeg.

Een voorsmaakje van geluiden (en dieren) die ze gevonden hebben, vind je in onderstaand filmpje.

Ik heb heel deze activiteit na de middag herhaald met een andere groep kleuters.  Deze groep was enorm sterk.  Er waren een aantal stillere kleuters bij die de smaak goed te pakken hadden.  Ook Emma die faalangstig is (en aanvankelijk niet durfde opnemen met de dictafoon) wist van geen ophouden en wou alsmaar opnemen.  Zalig om dit van op een afstand te aanschouwen!

De groep in de voormiddag had het niet zozeer technisch moeilijker dan de tweede groep. Zij wilden heel graag buiten opnemen (allicht omdat zij van een eerder terugblikmoment onthouden hadden dat er kleuters dit mochten doen in een andere activiteit?).  Gezien de opdracht beperkte dit hun mogelijkheden.  Zo vond Wout een lieveheersbeestje (een echt!).  Fier kwam hij het tonen.  Hij had zich nog niet gerealiseerd dat je er geen geluid mee maken kon.  Net zoals de afbeeldingen van dieren die hoog tegen de muur hangen.  Mooi gevonden, maar...  En toch vonden we dieren die we konden gebruiken. Dat zal wel blijken uit ons digitaal prentenboek!

Het toewerken naar het digitaal prentenboek heb ik pas toegelicht (via Hans) tijdens het terugblikmoment.  Ik kan mezelf de vraag stellen of ik dit al dan niet beter meteen had verteld. Ik denk dat het goed is zoals ik het gedaan heb.  Op deze manier kreeg het proces meer aandacht. Het product is mooi meegenomen maar blijft in feite bijzaak.

Oorspronkelijk had ik voorzien om gisteren met een groepje een eigen detailfotozoektocht te maken in de klas. Dit heb ik laten vallen (ik had de activiteit bovendien verkeerd geroosterd omdat ik het turnen uit het oog verloren was).  Enkel op deze manier kon ik nog toewerken naar het digitale prentenboek.  De kleuters hebben de detailfotozoektocht (met foto's die ik genomen had) toch als zeer fijn ervaren.  Missie geslaagd!

- Experimenteren met Tuxpaint (ZA)

Het tekenen met Tuxpaint blijft succes hebben.  En dit ondanks het feit dat de tekeningen niet afgedrukt worden.  De kleuters weten intussen wel hoe ze tekeningen moeten opslaan.  Op die manier komen ze aan bod tijdens de terugblikmomenten.  Je kan merken dat zij naar dat toonmoment steeds uitkijken.


- Babbelen in de babbelbox (ZA)

Babbelen, babbelen, babbelen, ... Dries, Mona en Lune deden dat zeer goed!  Maar helaas bleek ook de versterking met de microfoon niet voldoende te zijn om het achtergrondgeluid van de klas te overtreffen.  Bij het terugblikmoment op het einde van de dag kondigde Hans dan ook aan dat de babbelbox zou verdwijnen uit de fabriek.  De kleuters reageerden ontzet.  Ik lichtte het even toe.  Wat jammer.  Ik blijf me echt afvragen hoe andere studenten dit realiseren...

Er was eens... een babbelbox
(Foto: Dries)

 - Klasfotograaf van dienst (ZA)

Ook vandaag was de spanning weer te snijden telkens de fotograaf van dienst bepaald werd.  Dries was zeer blij en ging meteen aan de slag.  Hij maakte opvallend veel en mooie detailfoto's, ook al zijn ze vaak vaag (ik heb zelf gemerkt dat het fototoestel bij detailfoto's moeite heeft om scherp te stellen). Ik vraag me af of dit toeval is, of een gevolg van zijn deelname aan het proces.  Wil je Dries zijn foto's bekijken?  Klik dan hier .
Maar ook Mathias maakte een vreugdesprong toen zijn kenteken uit het vuilbakje kwam.  Ook hij maakte een aantal detailfoto's. Je kan ook sterk zijn computerinteresse uit de foto's afleiden.  Klik maar hier als je zijn foto's wil bewonderen.

Het BC springt ook echt uit de vele foto's. Dat is wel een fijn gegeven.  Valt het niet te overwegen om alle foto's door kleuters te laten nemen, daar waar veel juffen zelf (haastig) lopen te fotograferen ter aanvulling van hun klasblog?  In dat opzicht zou het een idee kunnen zijn om de klasfotograaf niet te beperken tijdens keuzeprocessen maar echt gedurende de hele dag (of voor- of namiddag) te laten fotograferen.  Zo bekom je ook foto's van klassikale activiteiten.  Die vallen er in mijn systeem nu uit.


- En verder...

• Joepie!  Ik vond mijn geheugenstick terug... onder de tijdschriften in de zolder van de fabriek.
• Met pijn in het hart brak ik na schooltijd de babbelbox af.  De fabriek toont nu zo leeg...
• De ZA experimenteren met de kijkkoffer heb ik verwerkt in mijn BA zoals ik deze hogerop omschreef.  Dit was beslist een goed idee gezien ik ervaren heb dat de kleuters er minder lang mee aan de slag bleven (in mijn BA).  Bovendien had ik al voldoende activiteiten lopen. Het BC moet tenslotte ook nog door de andere activiteiten (van mentor) ervaren kunnen worden.

1, 2, 3 Ben je klaar? Kijken, kijken, kijken maar!

- Introductie babbelbox (KA)

Ik startte de activiteit met een filmpje waarin Hans Luistermans in de babbelbox ronduit vertelt over zijn lievelingsboek. Hans rondt af met het voorstel om de kleuters ook zo nu en dan eens iets te laten komen vertellen in de babbelbox, met name over boeken, kranten, de bibliotheek, ...  De kleuters reageerden enthousiast. Ik lichtte klassikaal de afspraken toe.


- Detailbeeldenspel (KA)

Via een powerpointpresentatie liet ik de kleuters onderdompelen in de wereld van de details.  Alles (detail-)foto's waren genomen in de kijk-en-luisterfabriek.  En gezien dit dezelfde ruimte is als waar het onthaal plaatsvindt, was de locatie ideaal voor deze KA.  De kleuters konden van op hun plekje zoeken naar de details.  Een rijmpje tussen iedere reeks in maakte het geheel spannend en scherpte de focus aan. (Zie tittel van deze dag).  Een reeks bestond telkens uit drie foto's. De eerste foto was een klein detail (maar sterk uitvergroot). Bij de tweede was er al iets meer van het geheel te zien . De laatste foto toonde het geheel.
 

Van detail tot geheel

Het verbaasde mij (en de mentor) hoe de kleuters oog hadden voor details.  Alle details werden ten laatste bij de tweede foto gevonden.  We gingen klassikaal verder in op de benaming van in- en uitzoomen en bovenal op het effect er van: hoe iets heel groot kan lijken dat eigenlijk maar heel klein is.  Indrukwekkende blikken keken mij toe.  De aanzet naar de kijkkoffer (BA) was zeker gezet.


- Klasfotograaf van dienst (ZA)

Vandaag was Monsef de gelukkige.  Hij nam op zijn beurt mooie en leuke foto's van het klasgebeuren.  Hij sprong ook regelmatig bij om foto's te nemen tijdens de detailfotozoektocht.  Klik hier om zijn foto's te bewonderen!


- Experimenteren met kijkkoffer + detailfotozoektocht (BA)

Met een kort zoekspelletje (ik zie ik zie wat jij niet ziet) leidde ik de activiteit in.  Nadien ging de koffer open en heb ik ze eigenlijk een hele tijd uitsluitend laten experimenteren.  Ik wees hen tussenin op mekaars vondsten.  De verrekijkers, gekleurde transparanten en vergrootglazen kenden het grootste succes.  Ze keken er op los.  Dit gaf mij de tijd om zo nu en dan ondersteuning te bieden bij Monsef (met Tuxpaint).  Aansluitend toonde ik een prent vanuit een tijdschrift.  De man had tandpijn en dat was aan zijn lichaamstaal te zien.  Ik liet de kleuters het beeld omschrijven en uitbeelden. Dat lukte aardig.  Ik had hier gerust nog langer kunnen op ingaan.  Had ik dit beter gedaan en de detailfotozoektocht uitgesteld tot morgen?  Anderzijds was hun focus nu erg aangescherpt tijdens het zoeken.  Ik overweeg de activiteit met een ander groepje morgen te herhalen. 

Een kijkkoffer om in te ... kijken natuurlijk!

De detailfotozoektocht gaf me alweer de kans de andere ZA's even te ondersteunen.  Met elk een detailfoto in de hand trokken ze naar het gelijkvloers.  Sommige opdrachten waren moeilijk, andere iets gemakkelijker. Met aansporingen van koud en warm werden uiteindelijk alle details gevonden.  Ik liet hen telkens verwoorden wat op het detail te zien was (vorm, kleuren, ...).  Op die manier reikte ik hen handvatten aan om sneller de juiste weg op te gaan.  Mathias leek snel ontmoedigt.  Ik moest hem voortdurend motiveren en stimuleren vol te houden.  Toen hij uiteindelijk zelf zijn detail gevonden had, was hij apetrots!

Het reflecteren na deze activiteit was eerder beperkt.  Ik had hier de timing beter in het oog kunnen houden om dit te voorkomen.  Ik probeer dit morgen toe te passen.

Zoektocht met detailfoto's
(Foto's Monsef)

Voor de detailfotozoektocht liet ik hen nog even verder onderdompelen in deel-geheel-vormgeving.  Aan de hand van foto's werd het groepje steeds dichter naar een detail geleid dat zich uiteindelijk in de eerste kleuterklas bleek te vinden. De kleuters deden enthousiast mee.  Ook Marie, die intussen helemaal is opengebloeid naar mij!


- Experimenteren met Tuxpaint (ZA)

Monsef wou heel graag een openingsbord maken voor de babbelbox.  Met het voorbeeldblad bij de hand kon dit perfect. Met volle aandacht ging hij aan de slag. 

Ik merkte al gauw dat hij meer nood aan sturing had dan de kleuters die hem vooraf gegaan zijn.  Maar na een korte uitleg van een aantal tools was het ijs gebroken en experimenteerde hij er op los.  Gezien ik met mijn BA in de fabriek was kon ik hem gemakkelijk zo nu en dan een tool uitleggen (waarmee hij dan weer even experimenteerde).  Achteraf gezien had ik Lune kunnen vragen om hem op weg te helpen.  Zij bleek eerder heel sterk in deze ZA. Maar zo lukte het ook prima.  Hij heeft het "open-bord" volledig zelfstandig gemaakt toen ik met mijn groepje op detailfotozoektocht was.

Openingsbord voor de babbelbox

- Babbelbox (ZA)

Tyara wou als eerste de babbelbox in.  Ze leek het opzet heel goed begrepen te hebben en was gebrand te vertellen over haar lievelingsboek van Barbie.  Helemaal alleen vertelde ze honderduit het verhaal. Daarbij hield ze het boek voor zich en draaide telkens gepast de bladzijden om.  Maar... toen ik nadien de opname afspeelde bleek je niets te verstaan van haar mooie toelichting. Het achtergrondlawaai van de kleuters op het gelijkvloers overtrof haar stem.  Wat vond ik dit jammer, en dan vooral voor haar.  Het was een mooi toonmoment geweest voor haar en een prachtig voorbeeld om andere kleuters te inspireren.

Toen mijn mentor na de laatste speeltijd het opruimmoment tien minuutjes opschoof greep ik mijn kans haar verhaal opnieuw te laten doen, maar ditmaal in de eetzaal.  Ze was heel blij met deze 'tweede kans'.  En opnieuw vertelde ze het hele verhaal (al was ik er dit keer wel bij).  Achteraf gezien had ik dit beter in de fabriek gedaan met ondersteuning van een microfoon.  Zo wist ik of het op die manier misschien wel zou lukken.  Ik neem dit idee mee.  Wanneer ook dit niet goed functioneert denk ik de babbelbox te laten vallen.  Hoe jammer ik dit ook vind.  Het zou zo mooi kunnen zijn.  Ik vraag me echt af hoe anderen dit praktisch gezien organiseren IN de klas!?

De babbelbox ... niet in gebruik

- En verder:

• Ik ben in de klas mijn geheugenstick kwijt.  De zoektocht heeft mij veel tijd (en energie) gekost.  Het turnuur kon ik daarom niet aan beeldbewerking besteden.  Hopelijk vind deze morgen terug.
• Vandaag kreeg Lune de dictafoon mee naar huis.  Zo kunnen we morgen met de ?boekengeluidenketting van start gaan.  Ik ben benieuwd ...
• De poort van de laptop (geheugenkaartje)  werkt wonderwel terug. Dat vergemakkelijkt het terugblikken op het einde van de dag.

Dag der sprookjesvoorstellingen

- Video-opname voorstelling via kamishibai (KI)

Deze KI werd door mijn mentor uitgewerkt en begeleid.  Ik bood de volgende audiovisuele ondersteuning aan.  Vier kleuters voerden vanochtend het langverwachte sprookje op via de eigen ontworpen kamishibai.  Ik legde deze beelden vast via de videocamera.  Het verbaasde mij hoe de kleuters geen aandacht schonken aan die apparatuur.  Ik dacht dat dit hen mogelijks afleiden zou.  De voorstelling werd gebracht door vier stillere kleuters.  Ze hebben dat echt schitterend gedaan.  Je kon ook merken dat de tongen loskwamen naarmate de voorstelling vorderde. Wel bood ik bij aanvang nog gauw de microfoon aan om de stille stemmen te versterken.  Hier had ik kort nog even kunnen stilstaan bij het gebruik ervan.  Mona bewoog de microfoon aanvankelijk op kilometers afstand van haar mond.  Na een bijsturing van op afstand was dit probleem van de baan.

De opname zal ik thuis monteren en als link op de klasblog invoegen. Hoewel er maar vier kleuters aan het woord waren lijkt me dit toch een fijn idee.  Immers heeft heel de klas het sprookje (BC) doorheen de week intens beleefd.  Er zijn ook veel kleuters die aan de praktische kant meegeholpen hebben (prent achtergrond maken, prentvoorgrond maken, kamishibai maken, kamishibai verven...)

 

- Terugblikken met Hans Luistermans (KA)

Gisteren ontbrak de tijd om terug te blikken met onze vriend Hans. Het turnen als laatste uur was daartoe onze (vaste) spelbreker.  De twee klasfotografen van gisteren vroegen reeds gisteren wanneer hun foto's getoond zouden worden.  De hunker (en trots?!) is zeer sterk aanwezig.  Dit zelf langs de twee partijen.  Ook de kleuters die gefotografeerd worden kijken hier naar uit.

Via de foto's kon Hans reageren op de activiteiten die gisteren plaatsvonden (zowel deze van mij als deze van de mentor).  De tijd ontbrak om de geluiden er bij te halen die de twee groepjes opgenomen hadden voor ons bijzonder sprookje.  Toon sloeg er in om zijn favoriete geluid met zijn stem te imiteren. Dat heb ik als bijzonder knap bevestigd. Het geeft aan dat hij geluiden al heel abstract kan beleven.

Via de terugblik kwamen ook de makers van de transparanttekeningen aan het woord.  De activiteit bleek nog fris in hun geheugen te zitten.  Ze vertelden honderduit over hun experimenten en vroegen om meer. Zal dit een activiteit zijn om te herhalen tijdens mijn open momenten?

- Repetitie voorstelling "de gelaarsde olifant" (BA)

Mijn mentor had met een groot aantal kleuters opdrachtjes af te werken. Daardoor nam ik maar twee kleuters bij mij (in plaats van de 3 die ik voorzien had).  We oefenden in wat bij iedere transparant gezegd kon worden en hoe van transparant gewisseld diende te worden.  Het was geen sinecure, zeker omdat ik twee vertellers en één transparantenlegger voorzien had.  Maar uiteindelijk lukt het wel. 

Ik sprak ook een teken af (m.n. ik die mijn hand in de lucht steek) waarop zij niets mogen vertellen en de transparant moeten laten liggen.  Op die manier kan ik de geluiden laten afspelen die bij iedere transparant gemaakt zijn.  Deze geluiden had ik thuis gemonteerd zodat ik er niet steeds naar moest zoeken.

Repeteren, repeteren, wie zijn best doet zal het leren...
(Foto: Abel)

Toen de kleuters het onder de knie hadden ging ik in op hun verzoek: transparanttekenen via de overheadprojector. Dit is duidelijk een top-activiteit.  Dit gaf mij de kans om twee kleuters (die beneden intussen klaar waren met hun opdracht) vrij te laten geluiden opnemen in en rond de klas.  Hoewel vrij?  Ik koppelde er de opdracht aan geluiden te zoeken die hen aan één of ander sprookje doen denken.  Quinten was reeds vertrouwd met het dictafoontje. Zo kon hij het de andere kleuter gaandeweg zelf uitleggen. Toch bleek nadien (bij het terugkoppelen na diezelfde activiteit) dat ze maar 3 van de 5 geluiden opgenomen hadden.  Het leek Quinten te frustreren.  Hij was er echt van overtuigd dat hij het juist gedaan. Ik bevestigde hen voor de 3 geluiden die wel succesvol opgenomen bleken en reflecteerde daar op verder.  Later op de dag zal blijken wat er mis gegaan was...

- Geluidenochtendgymnastiek (KA)

Wat oorspronkelijk een activiteit voor 's ochtends moest zijn, werd er eentje voor meteen na de middag. Maar ook dit had zijn voordelen: de zon scheen intussen heerlijk op de speelplaats.  Met booster en dictafoon trokken we naar de speelplaats alwaar ik de kleuters vertelde wat we zouden doen. Even hilariteit: bewegen/dansen op geluiden?  Hoe kan dat nu?

Een handtrom was handig geweest om de kleuters attent te maken op afspraken (zoals terreinafbakening), maar dit was snel onder controle.  Ik begon met een geluid van Quinten en Ninke. Dat vonden zij super!  Ik liet telkens eerst de kleuters het geluid waarnemen zonder te bewegen. En hoe doen we dat?  Met de ogen toe natuurlijk!  Een heerlijk moment om te aanschouwen was dat, keer op keer bij ieder geluid!  Nadien mochten de kleuters vrij bewegen op het geluid. En tenslotte liet ik één kleuter naar voor komen en imiteerden we allen zijn bewegingen.  Wel beklemtoonde ik dat iedereen knap bewogen had.  Een foute bewegingsinterpretatie bestaat immers niet.

Na de drie geluiden van de geluidenjagers liet ik enkele (abstracte) geluiden horen die eerder opgenomen waren in functie van het poppenspel van gisteren. Juul deed een knap bewegingsvoorstel bij het wapperen van de transparant dat aanvankelijk traag en nadien steeds maar harder gebeurde.  Je zag de spanning in haar lichaam toenemen.  Ook Joël bewoog prachtig bij het geluid van de stofzuiger: eerst wild opbouwend en nadien als een lappenpop afbouwend tot hij stil op de grond lag. Toon bewoog dan weer eerder als een robot bij de holle zware klanken van de plastic koker die aangeslaan werd.  Zeer mooi en heel intens.

Iedereen deed mee en snakte naar meer.  Helaas riep de klas ons om opdrachtjes af te werken. Het was immers een "tussenin-dagje" vandaag. (Helaas heb ik van deze activiteit geen foto)


- Blindgeleide sprookjeswandeling (BA-->ZA)

Met twee geblinddoekte duo's trokken we de centrale ruimte in.  Dit keer had ik ook Marie mee.  Zij is een stille kleuter die nog niet spontaan interesse toonde in de fabriek.  Maar niets is minder waar. Zij deed op haar eigen rustige manier mee tijdens deze activiteit en genoot enorm. Ze vroeg om morgen (maar ze doelde op maandag uiteraard) opnieuw naar de fabriek te mogen komen. Het ijs was duidelijk gebroken.  Zeker toen zij op het einde van de dag mij haar vriendenboekje gaf.  (Ik zal mij bij het invullen door Hans Luistermans laten ondersteunen trouwens).  Dit is voor mij een betekenisvolle les geweest.  Stillere kleuters eerder aanspreken!  Wat zeker ook meespeelde is het feit dat zij onderaan mijn aftekenlijst staat.  Ik ben ondoordacht gewoon bovenaan begonnen bij de opbouw van activiteitendeelnames.  Maar ook dit had evenzeer lukraak kunnen doen met inachtneming van een mix aan stille en minder stille kleuters.

Bij opstart bleek één van de dictafonen niet te werken.  Bleek dat het geheugen vol was.  Hiermee was meteen verklaard waarom Quinten in de voormiddag geen geluiden meer kon opnemen. Na enkele geluiden te wissen kon het duo toch aan de wandeling beginnen.  Ik liet de record-functie voortdurend aanstaan en liet hen het dictafoontje in de broekzak stoppen.  Zo had men één hand vrij om de microfoon te hanteren en en het andere hand om de kleuter veilig door de route te loodsen.  Dat laatste vroeg toch om enig toezicht.  Ik had verwacht dat 5-jarigen hier toch al een groter besef zouden hebben.  Regelmatig moest ik herhalen: "opgepast, je vriend ziet niets!  Hij kan ergens tegenaan lopen..." 

De geblinddoekte kleuters waren echt onder de indruk van de geluiden die constant tijdens de wandeling versterkt werden.  Het deed me zelf terugdenken aan de gelijkaardige wandeling bij Aifoon.  Die heeft bij mij ook een sterke indruk nagelaten.  Toen Marie met Abel de toiletruimte in stapte zei Abel: "Marie haar stem is veranderd"  en bij het terug naar buitengaan "A, Marie haar stem is terug Marie haar stem geworden."  Het was frappant te zien hoe de beide duo's creatief waren om zelfstandig geluiden te zoeken.  Zelfs Marie, die nog niet in een BA of ZA met geluiden aan de slag geweest is. De klassikale reflecties op geluiden hebben dus zeker zijn impact!

Blindgeleide wandeling
(Foto: Benita)

Deze activiteit had beslist langer mogen duren.  Een reflectie zat er bovendien ook niet meer in.  Het laatste dagdeel is op vrijdag dusdanig kort...  Het feit dat ik zelf constant aanwezig was in de ruimte, maakte dat ik hen tijdens de wandeling wel aanspoorde de geluiden te interpreteren.  Ik hoop deze activiteit volgende week nog bij in te plannen met een aansluitende reflectie. 


- Voorstelling "de gelaarsde olifant" (KA)

De langverwachte voorstelling ging dan eindelijk van start.  Benita en Vega hebben dit schitterend gedaan.  De opvolging van de transparanten, de verwoording van de verhaallijn, de rusttijden voor de geluiden, ...  het was mooi.  Bij het afspelen van de geluiden bedacht ik mij ineens dat ik bij wijze van inleiding de kleuters vergat attent te maken op de geluiden die zij zelf gemaakt hebben, het verhaal op zich, de bijhorende transparanten, ...  Daar zou ik voortaan vooraf reeds blijk van laten geven. Nu heb ik dit achteraf gedaan, maar ik denk dat het toonmoment sterker is als dit voorafgaand gebeurd.

De gelaarsde olifant (zonder laarzen)
(Foto: Abel)

In alle drukte vergat ik het gebeuren te filmen.  Zullen we het geheel nog eens opvoeren volgende week?  Een sprookje is immers ook een boek?  Ik wacht nog even af en overleg nog met de mentor.


- Klasfotograaf van dienst (ZA)

De klasfotografen maakten weer prachtige foto's.  Zowel Abel als Benita hebben enorm veel details gefotografeerd.  Ik ga er een aantal van gebruiken voor de fotodetailzoektocht van maandag.  Abel nam een een leuke foto van zichzelf en Benita nam een mooie detailfoto! Wil je meer foto's van deze fotohelden zien? Klik dan hier voor deze van Abel en hier voor deze van Benita!

Weer mooie foto's
(Foto links + midden: Abel / Foto rechts: Benita)

Deze foto mocht toch echt niet ontbreken: een klasfoto genomen op vraag van Abel. Prachtig gekadreerd!

Spa...ghettiiiiiiii !
(Foto: Abel)

- En verder...

• Ik probeerde vandaag Tuxpaint (op het gelijkvloers) opnieuw te installeren. Helaas zonder succes.  Ik zal volgende week de ICT-meester om hulp vragen. Hopelijk lukt het nog en kunnen de kleuters zo toch nog kleurplaten binnen het BC inkleuren.
• Vandaag twee vriendenboekjes mee naar huis gekregen.  Ik ga er een foto van mezelf met Hans Luistermans inkleven en de vragen ook beantwoorden vanuit Hans zijn rol.  Leuk lijkt me dat...
• Vanochtend liet Toon me zijn dagboek inkijken.  Het deed me wat te zien hoe hij thuis Hans Luistermans getekend had.  Ik mag echt wel stellen dat de kleuters ondergedompeld zijn in de geluidenwereld.  Van enkele andere ouders kreeg eveneens deze bevestiging.  Wat fijn om hetgeen je nastreeft zo bevestigd te zien, te lezen, te horen, ...

  

  Hans Luistermans in het dagboek van Milo
  (Foto: Milo)